Soorten handbogen

 

Binnen onze vereniging worden er met diverse soorten handbogen geschoten. Er is bij ons dan ook ruimte voor een ieder zijn voorkeur. Zo hebben wij Olympische recurve schutters, Barebow schutters en Compound schutters. Maar er wordt ook geschoten met meer traditionele bogen; De zogenaamde instinctieve handboogschutters. Dit kunnen recurve handbogen, maar ook Longbows zijn.

 

Hier beneden staan aan aantal voorbeelden van de verschillende soorten handbogen.

 

Compound

De compoundboog is een boog die wordt gebruikt bij het boogschieten. De samengestelde (= compound) boog maakt gebruik van een systeem van kabels en katrollen om de latten (werparmen) te buigen. De compoundboog is in 1967 ontwikkeld door de Amerikaan Holless Wilbur Allen.

Het centrale stuk van een compoundboog wordt meestal gemaakt van aluminium of magnesium. De latten van een compoundboog zijn stijver dan van een longbow of recurveboog, waardoor de energie van de boog beter gebruikt kan worden. Door het gebruik van de katrollen aan het eind van de latten wordt een pijl 1,5 tot 2 keer sneller afgeschoten dan met een recurveboog. De trekkracht van de latten varieert van circa 15 tot 80 pond.

  • Vizier en Peepsight: Een vizier is een hulpmiddel waardoor je accurater kunt schieten. Een peepsight is een tweede richtmiddel dat wordt bevestigd in de pees van de boog. Het is doorgaans een aluminium of kunststof kijkgat die in de pees wordt bevestigd. Je kijkt tijdens het mikken door dit gaatje en je lijnt dit uit met je vizier. Hierdoor krijg je een extra controlepunt wat weer zorgt voor een nog accurater schot.
  • Stabilisatoren: deze houden de boog in balans en op zijn plaats tijdens de lancering en passage van de pijl voorbij het middenstuk.
  • Release en D-Loop: Een release is vrijwel onmisbaar voor compound schutters, het gebruik van een release brengt veel voordelen met zich. De pees hoeft bijvoorbeeld niet meer met de vingers uitgetrokken te worden, dit zorgt voor meer comfort en de lossing is veel accurater. De pees wordt met behulp van de release “vast gegrepen” met een haak (enkel of dubbel) en met behulp van een trekker of lossingsmechanisme wordt het schot gelost.
  • Pijlsteun: Je hebt een pijlsteun nodig om met een compound boog te kunnen schieten, hij is niet bedoeld om vanaf de shelf te schieten zoals bij traditionele bogen. Pijlsteunen zijn er in heel veel verschillende uitvoeringen.
  • Steun: Deze bestaat meestal uit een soort klem welke op de boog wordt gekelmt, waarna die stabiel neergezet kan worden.

 

Recurve handboog

De recurveboog dankt zijn naam aan zijn uiterlijke vorm. In tegenstelling tot de eenvoudige longbow, hebben de werparmen van een recurveboog uiteinden die van de boogschutter afbuigen (re-curve).

Een moderne recurveboog is demonteerbaar en bestaat uit een middenstuk en twee werparmen of latten. De beide uiteinden van de werparmen worden (eventueel met behulp van een boogspanner) naar elkaar toegebracht en met elkaar verbonden door de pees, waardoor de werparmen onder spanning komen te staan. Hierdoor komt de pees ook onder spanning en kan de pees de opgeslagen energie, door het uittrekken van de boog onmiddellijk na de los, aan de pijl overdragen. Het middenstuk wordt gemaakt van hout, metaal of composietmateriaal. De werparmen zijn meestal opgebouwd uit laminaten; een aantal op elkaar gelijmde lagen in een combinatie van hout en kunststoffen, zoals glasfiber en carbon. Het hout in deze werparmen, de wooden core, bestaat uit superflex action wood, waarvan de houten strookjes qua nerfrichting om en om verlijmd zijn om torsie in de werparmen te voorkomen. Met name door bovengenoemde kunststoffen krijgt de werparm zijn duurzaam elastisch vermogen (werpkracht). De modernere recurvebogen in de duurdere prijsklasse hebben het hout in de werparmen vervangen door een speciale kunststof (carbon-foam), waardoor de werparm niet alleen lichter (in gewicht) werd maar ook aan werpkracht toenam.

De trekkracht van de werparmen wordt uitgedrukt in Engelse ponden, lbs. Het trekgewicht wordt volgens de AMO standaard bepaald bij een gestandaardiseerde uittreklengte van 26,25 inch. Zo kan men het prestatievermogen van de bogen onderling vergelijken. Het trekgewicht kan variëren van circa 15 tot 50 lbs, er zijn nog wel zwaardere recurvebogen, deze zijn vooral voor de jacht bedoeld, zijn veelal niet demonteerbaar en vallen buiten de reikwijdte van dit artikel. Het middenstuk is zo gemaakt dat in de behuizing (de zogenaamde pocket) waar de werparmen ingestoken en/of bevestigd worden een schroefmechanisme zit dat de hoek waaronder de werparmen functioneren kan verstellen. Zo kan men het trekgewicht van de boog en het werpvermogen ongeveer 10% variëren. Dit blijkt een uitgelezen hulpmiddel bij het afstellen van de boog ook wel het tunen van de boog genoemd.

Recurvebogen worden meestal voorzien van de volgende onderdelen:

  • een vizier
  • een pijloplegger: de pijl rust op een flexibele ‘draagarm’ van kunststof of metaal. Deze wordt vrijwel altijd in combinatie met een button gebruikt.
  • een button: zorgt voor een optimalisatie van de ‘boogschuttersparadox’, het typische vluchtgedrag van de pijl tijdens het passeren van het middenstuk.
  • de stabilisatoren: deze houden de boog in balans en op zijn plaats tijdens de lancering en passage van de pijl voorbij het middenstuk.
  • een clicker: door de pijl onder een metalen stripje van veerstaal door te trekken, krijgt de schutter een auditief signaal bij een vooraf bepaalde treklengte, waarna gelost kan worden.
  • een nokpunt of twee nokpunten, op z’n Engels nockingpoint(s): een of twee markeringen op de pees die aangeeft waar precies de nok van de pijl op de pees geplaatst wordt.

 

Longbow

 

Een longbow (Engels voor lange boog) is een handboog waarmee de Engelse legers in de Honderdjarige Oorlog veel overwinningen op de Fransen hebben behaald.

De Engelsen leerden dit gevechtswapen kennen in hun strijd tegen de Keltische bewoners van Wales, die dankzij dit wapen de Engelsen vele eeuwen buiten de deur hebben weten te houden. Wat het aantal ridders betreft, konden de Engelse legers zich in de 14e en 15e eeuw volstrekt niet meten met de Fransen, maar ze maakten dat meer dan goed door de inzet van goed getrainde boogschutters. De longbow, die manshoog was en veel kracht vereiste bij het spannen, kon wel 300 meter ver schieten en deed qua penetratievermogen weinig onder 

voor de kruisboog, maar een geoefend longbowschutter kon er veel meer pijlen per minuut mee afschieten. De pijlen van beide wapens waren in staat om een harnas te doorboren.

De longbow wordt tegenwoordig, naast modernere bogen als de recurve- en compoundboog, nog steeds gebruikt voor boogschieten.

 

 

 

 

 

 

Barebow / Instinctieve handboog

Een barebow, ook wel instinctieve of intuïtieve handboog genoemd, is een boog zonder hulpmiddelen (zoals vizier, stabilisatoren, button en clicker. Dit kan zowel een recurve boog zijn als een longbow.